به گزارش خبرگزاری مهر، آیت‌الله احمد مبلغی ظهر شنبه در جمع مدیران و محققان مجمع جهانی شیعه‌شناسی با بیان اینکه شیعه به عنوان بخشی از امت لازم است در کنار اهل سنت، سلوکی در خدمت کیان امت داشته باشد، گفت: هویت شیعی یک هویت اسلامی و قرآنی فراگیر تحت امت به حساب می‌آید؛ از این رو هویت شیعی باید در خدمت امت پیامبر (ص) و وحدت و یکپارچگی آن قرار گیرد.

عضو مجلس خبرگان رهبری، با اشاره اینکه شیعه وارد فاز جدیدی در جهان شده است و لازم است به تعریف دقیقی از موقعیت حادث و حاصل برای شیعه در دوره معاصر دست پیدا کنیم، افزود: شیعه قبل از هر چیز باید به بازتعریف خود و بازشناسی وضعیت کنونی بپردازد و حضورش را در جهان اسلام مطابق با موازین قرآنی و آموزه‌های اهل بیتی (ع) استواری بیشتری ببخشد.

وی با بیان لایه‌های تشکیل‌دهنده تشیع، ادامه داد: یکی از این لایه‌ها، لایه اعتقادی است یعنی آن بخش از اعتقادات شیعی که در صورت سلب یا تضعیف، قوام و اساس شیعه نفی یا تضعیف می‌شود.

فقیه ناظر بر امور حلال کشور با اشاره به اینکه باید میان اعتقادات اصیل شیعه و آموزه‌هایی که خارج از اراده و خواست و نگاه اهل بیت عصمت و طهارت و به دلایل احیاناً تاریخی) ایجاد شده و اصالت و ریشه اهل بیتی ندارند تفاوت بگذاریم، گفت: به بیان دیگر باید بین عقاید ناب شیعی همچون عقیده به عصمت اهل بیت، امامت آنان و نیز مصدر بودن این ذوات مطهره علیهم السلام و بین عقیده انگاشته‌شده‌ها (افزوده‌هایی که بسیاری از آنها را غالیان در زمان امامان علیهم السلام ایجاد کردند و مورد غضب و خشم اهل بیت قرار گرفتند) تفکیک و تمییز قائل شویم.

وی در ادامه با اشاره به اینکه تراث واقعی شیعه تراثی است که از سرچشمه اهل بیت عصمت و طهارت شکل گرفته و پدید آمده و در تاریخ حرکت کرده است؛ اما نسبت به آن دسته آموزه‌هایی که ریشه در وضع و جعل حدیث در زمان امامان داشته، و موجب بیشترین حساسیت اهل بیت عصمت و طهارت شده است، باید حساس بود؛ همانگونه که اصحاب امامان علیهم السلام نسبت به آنها بیشترین حساسیت را به تبع امامان داشتند و بیشترین کتاب‌ها را در رد آن در زمان خود امامان نگاشتند، افزود: ما امروزه باید تحت هدایت علما و زعمای حوزه خط حفاظت و حراست از مرزهای واقعی فکری شیعه را دنبال کنیم و نباید هر کسی دل‌خواهانه وارد این عرصه حساس شود و چیزی را بر اندیشه‌های شیعه بیفزاید یا از آن کم کند.

آیت‌الله مبلغی با بیان اینکه لایه سلوکی شیعه نیازمند تقویت است، زیرا اهل بیت علیهم‌السلام هنگام پرداختن به بعد سلوکی شیعه، مفاهیم و ادبیاتی بسیار جدی و قاطع را ارائه می‌کردند؛ همانند جمله {فوالله ما شیعتنا …} و در پی این جمله، ویژگی‌های عبادی و اخلاقی و اجتماعی را ارائه می‌فرمودند، گفت: این ارائه در بر دارنده مفاهیم همراه با سوگند بود به گونه‌ای که به راحتی از آن سخنان می‌توان نتیجه گرفت که اگر کسی فاقد آن مجموعه رفتارها و خصلت‌های سلوکی باشد به صورت قاطع در زمره شیعیان اهل بیت جای نمی‌گیرد.

وحدت امت؛ خط قرمز اهل بیت (ع)

استاد حوزه علمیه با اشاره به اینکه اگرچه عقاید، پایه و اساس و بنیاد است و بدون آن مذهب بی معنا است اما لازم است افزون بر آن عقاید سلوکی نیز شکل گیرد زیرا این سلوک است که انسان، جامعه و زندگی را می‌سازد و انسان را به خدا و آخرت مرتبط و متصل می‌نماید و این فرمایش آنان با اصل قرآنی که می‌فرماید: وَأَنْ لَیْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَی (نجم/۳۹) هماهنگ است، ادامه داد: البته نه تنها سلوک مهم است بلکه باید در سلوک از دیگران جلوتر هم باشیم، اگر شیعه از حیث سلوک در وضعیت فرو دستی نسبت به دیگران باشد گاه ضررش برای اهل بیت از منفعتش بیشتر خواهد بود.

مبلغی با بیان اینکه شیعه به عنوان بخشی از امت لازم است در کنار اهل سنت، سلوکی در خدمت کیان امت داشته باشد و ما نباید هویت شیعه را طوری تبیین و تعریف کنیم که باعث بر هم زدن وحدت امت شود؛ هویت شیعی یک هویت قرآنی است که به واقع، بخشی از یک هویت اسلامی و قرآنی فراگیر تحت امت به حساب می‌آید؛ از این رو هویت شیعی باید در خدمت امت پیامبر (ص) و وحدت و یکپارچگی آن قرار گیرد، گفت: به بیان دیگر ما نباید هویت شیعی را بریده و فارغ از هویت امت اسلامی تعریف کنیم. هویت شیعی بر حسب تعبیر اصولی لازم است هویت به شرط شیء یعنی به شرط بودن امت و وحدت امت باشد و نه به شرط لا یعنی به شرط نبود امت یا نبود وحدت در امت پیامبر (ع).

وی افزود: برخی افراد که از تقریب می‌ترسند تصور می‌کنند تقریب باعث تضعیف و از بین رفتن عقاید شیعه است در حالی که بنیاد اعتقادی شیعه فراتر از آن است که با یک رویکرد از بین برود؛ بر این اساس این توهین به قرآن است که تصور کنیم دو اندیشه متضاد را کنار هم نهاده است.

‌مبلغی با بیان اینکه از طرف دیگر تقریب، فرع بر بقا مذاهب و حرمت‌گذاری به حدود و ثغور اعتقادی آنها است، در غیر این صورت اساساً تقریب شکل نمی‌گیرد و اصولاً یکی از خطوط قرمز اهل بیت علیهم السلام هم حفظ یکپارچگی و وحدت امت بود و هیچ گروهی به اندازه آنان اصرار بر حفظ امت نداشتند، ادامه داد: بر اساس قرآن باید بپذیریم که امت، کلان هویت اجتماعی وابسته به اسلام است که هویت‌های مختلف اجتماعی را زیر چتر و پوشش خود جای و به آنها معنای اجتماعی می‌دهد.

وی افزود: این کلان هویت اسلامی وابسته به پیامبر است و اگر امت از بین رفت، یا تضعیف شد، هویت شیعه یا هر هویت دیگر در مسیر تضعیف و تحلیل قرار می‌گیرد؛ بنابراین نه شیعه‌سازی و نه سنی‌سازی هیچکدام متناسب با امت و جایگاه قرآنی امت نیست.

شیعه‌سازی و سنی‌سازی در تضاد با وحدت است

فقیه ناظر در امور حلال کشور با اشاره به اینکه دلیل بر ضرورت نفی شیعه‌سازی و سنی‌سازی در امت این است که شیعه‌سازی یا سنی‌سازی به یکی از دو صورت علنی و در خفاء می‌تواند انجام بگیرد و هر دو ایجاد پیامدهای تخریب گرایانه نسبت به امت دارد، اما انجام آن به صورت علنی جنگ مذاهب را درون امت ایجاد می‌کند که از بین رفتن امکانات و سرمایه‌های امت اسلامی تنها ثمره و دستاورد آن است، گفت: انجام آن به صورت خفا نیز نوعی نفاق و ظاهرسازی را در بدنه امت ایجاد می‌کند و به خوف اتباع مذاهب نسبت به مذاهب خود دامن می‌زند و پیامدهای سنگین را به جامعه اسلامی تحمیل می‌کند، افزون بر اینکه اصولاً خفاء در این زمینه بی‌معناست چون وقتی یک عمل به صورت اجتماعی و فراگیر انجام گرفت نمی‌تواند در خفا باقی بماند بلکه بعد علنی پیدا می‌کند و به اختلاف در امت و مشکلات بزرگ و لاینحل و تمام نشدنی برای آن (معاذالله) منتهی می‌شود.

مبلغی با تاکید بر اینکه اینها همه افزون بر آن است که این عمل یک اشکال اساسی بزرگ را در بر دارد که عبارت از بی اعتنایی بلکه نابودسازی یک اصل قرآنی قوی و محکم تحت عنوان اصل وحدت امت است، ادامه داد: نفی فعالیت معطوف به توسعه مذهب و دعوت به آن، نفی اندیشه انتحال مذهب نیست؛ چه آنکه هر کسی عملاً این امکان را در اختیار دارد که حرف‌ها را درون جامعه اسلامی بشنود و مذهب خود را انتخاب کند و از نظر الهی نیز هر کس در انتخاب مذهب خود مسئولیت دارد، بلکه آنچه مقصود است این است که ما در این زمینه نباید رویکرد، تلاش، فعالیت و عملیاتی داشته باشیم زیرا به وحدت امت و آرامش مذهبی در امت ضربه می‌زند و در آن صورت، نه اسلام، نه امت، نه شیعه و نه هیچ مذهبی در فضای بدون آرامش در جهت اسلام قرار نمی‌گیرد.

آیت‌الله مبلغی با اشاره به لایه سوم شیعه یعنی لایه علمی، گفت: ما در قبال علوم اهل بیت علیهم السلام وظیفه سنگین و اساسی بر دوش داریم؛ لازم است این علوم را اولاً درک کنیم ثانیاً برای ساختن جامعه خود آن را مبنا قرار بدهیم و ثالثاً ناگفته‌ها و بخش‌های درک نشده آن را کشف و رابعاً زیبایی‌های آن را منتشر کنیم.